100. Yılında Çanakkale Sempozyumu

Çanakkale şehitlerine saygı duruşuyla başlayan sempozyumda, İngilizlerin, Çanakkale’yi işgal edemeyeceklerini anladıktan sonra gizli şekilde Çanakkale’yi tahliye etmeleri ve bunun Türk Kuvvetleri tarafından geç algılanışı,  Mehmet Fuat Köprülü’nün, Çanakkale Muharebeleri üstüne yazdığı 158 adet kitap ve makalenin yıllarca ilkokul müfredatında yer alışı, Amerikan Board Misyoner Kuruluşu’nun 1914 öncesi ve sonrası Türkiye’deki faaliyetleri, “beyaz bulut” gibi efsaneler üzerine kurulmuş kaybolan 35 İngiliz askerinin akıbetinin ne olduğu, Yozgat Şehri’nin Çanakkale Harbi’ndeki önemi, muhabere sırasında ölen işgal kuvvetlerine ait askerlerin defnediliş hikayesi, Rus belgelerine göre Çanakkale’nin hangi yönleriyle ve ne şekilde ele alındığı, itilaf kuvvetlerine ait basın tarafından propaganda haline dönüştürülen savaşların dünya kamuoyunda oluşturduğu tepki ve daha birçok konunun konuşulduğu sempozyumda, Çanakkale Harbi farklı yönleriyle yeniden masaya yatırıldı.

"Kültürel Faaliyetlerin Daimi Ortağı Zeytinburnu Belediyesi"

Açılış konuşmasını gerçekleştiren İstanbul Medeniyet Üniversitesi Rektörü İhsan Karaman, sempozyumda, kendileriyle işbirliği içerisine giren Zeytinburnu Belediyesine teşekkür ederek, Zeytinburnu Belediyesi’nin sadece kaldırımlar yapan, yolları düzelten ve köprü inşa eden bir belediyecilik anlayışına sahip olmadığını, aynı zamanda kültürel ve sosyal faaliyetlerde daima öncü belediyeler arasında yer aldığını ifade etti.Konuşması sırasında, savaşta parmağını arkadaşının uyarısıyla kaybettiğinin farkına varan Türk askerine ait bir öyküye değinen Karaman, Çanakkale Destanı’ndan geleceğe yönelik çıkarılacak birçok ders olduğunu vurguladı.

Çanakkale Filmi Yıl Sonu Vizyonda

Sempozyumun katılımcıları arasında yer alan Zeytinburnu Belediyesi Başkanı Murat Aydın, 2002 yılından beri düzenli olarak Çanakkale’ye turlar düzenlediğini belirterek, bugüne kadar 100 bin kişinin Çanakkale’ye götürüldüğünü ifade etti.

Çanakkale ile ilgili birçok çalışmaya destek verdiklerini belirten Aydın, alanında ses getiren “Sonkale Çanakkale” adlı filmi, kitap haline dönüştürdüklerini aynı zamanda bu sene filmin, “100. Yılıa” özel olarak DVD haline dönüştürüldüğünü belirtti.Çanakkale’de yaralandıktan sonra İstanbul’da vefat etmiş 600’ün üstünde şehidin bulunduğu Soğanlıdere Şehitliği’nin, kendileri için bir gurur kaynağı olduğunu ifade eden Aydın, konuşmasını şu sıralar yapımı Çanakkale’de devam eden ve yıl sonu vizyona girmesi planlanan, Çanakkale Harbi’nin anlatıldığı sürpriz film müjdesiyle noktaladı.

Beyaz Buluta Ne Oldu?

Sempozyumun konuşmacıları arasında yer alan Prof. Dr. Süleyman Beyoğlu, İngilizlerin, savaş sırasında yükselen “beyaz bir bulutla” birden kaybolduklarını iddia ettikleri 35 kayıp askeriyle ilgili efsaneleşmiş hikayeye değinerek, “Beyaz Bulut diye bir mucize aramaya gerek yok, şayet mucize aranıyorsa, dünyanın en büyük donanmasıyla topraklarımızı işgal etmeye gelen düşmanı püskürtmüş Türk askerine ait mucizesi var.” dedi.

12 Ağustos 1915’te karaya taarruz yapan, 163’üncü Tugay’a ait 35 İngiliz askerinin, bahsedildiği gibi yakılmadığını ve samanlıktan yükselen bir beyaz bir bulutla kaybolmadığını belirterek, 35 askerden ikisinin savaş esnasında öldüğünü, 33’ünün ise yaşadıklarını ve hatta savaştan sonra memleketlerine dönebildiklerini vurgulayarak, 33 askerin mezarını bizzat kendisinin gidip ziyaret ettiğini ifade etti.

30 Ayrı Dilde Çanakkale Savaşları

Sempozyumun katılımcılarından Uğural Vanthoft, Türkiye’de ve dünyada Çanakkale Savaşları ile ilgili yazılmış birçok esere değinerek bunların objektif ve ideolojik açıdan değerlendirmesini gerçekleştirdi.

Çanakkale Savaşları’nın; Arapça, Arnavutça, Azerice, İngilizce, Fransızca, İbranice, Ermenice, Yunanca ve daha birçok milletin dilinde olmak üzere 30 ayrı dilde yazıldığını belirten Vanthoft, Hindistan’ın, 1947’de kazandığı bağımsızlıktan önce Çanakkale eserlerini bir depoda saklı tuttuğunu ve Çanakkale Harbiyle ilgili ülkede eser yazılmasına izin vermediğini belirterek, 1947 yılında kazandıkları bağımsızlıktan sonra ise Çanakkale ile ilgili arşivlerini kamuya açtıklarını ve ortaya binlerce arşivlik fotoğrafın çıktığını ifade etti.

Amerikan Board Misyonerleri ve Yabancı Gazeteciler

Çanakkale savaşları öncesinde faaliyet gösteren Amerikan Board Misyonerleri’nin, Çanakkale Savaşları’ndan önce 209 misyoner, 49 kilise, 450 okul ve 19 hastane ile toplam 25.922 kişiye ulaştığını belirten Dr. Cenk Demir, Amerikan Board Misyonerleri’nin, savaştan olumsuz etkilendiğini savaş sonrasında ise faaliyetlerinin sekteye uğradığını ifade etti.

Çanakkale sırasında savaş esnasında cepheden haber bildiren yabancı gazetecileri ele alan Muzaffer Albayrak, Çanakkale Cephesi’nde birçok gazetecinin görev aldığını bunlardan 33’ünün kaydına ulaşılabildiğini belirterek, 33 gazeteciden bir tanesinin ise kadın gazeteci olduğunu vurguladı. Alman ve Amerikan gazetecilerin ağırlıklı olduğu cephede İsveç, Norveç, İspanya ve Bulgaristan’dan da gazetecilerin yer aldığını belirten Albayrak, gazetecilerin, Taahhütname imzalayarak cepheye katıldığını ve savaş esnasında imzaladıkları bu belgeyle savaşın yükümlüklerini kabul ettiklerini belirtti.

Soru cevap şeklinde katılımcıların da aktif olduğu ve birçok vatandaşın sorularına cevap aradığı sempozyum, özellikle öğrenciler tarafından ilgiyle takip edildi.