Yenikapı Mevlevihânesi’nden Bir Yadigâr
Türk edebiyatının unutulmaz ismi Şeyh Galip’in Yenikapı Mevlevihânesi’nde hazırlayarak buraya vakfettiği tek nüsha nadide eser “Mevlevi Âyinleri Mecmuası” Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları tarafından kitaplaştırıldı.
Zeytinburnu Belediyesi Kültür Sanat Yayınları, Türk edebiyatının zirve ismi Şeyh Galip tarafından Yenikapı Mevlihânesi’nde tertip edilip buraya vakfedilen tek nüsha “Mevlevi Âyinleri Mecmuası”nı kitap haline getirdi.
Şeyh Galip’ten sonra Yenikapı Mevlevihânesi mensuplarından Hammamîzâde İsmail Dede Efendi’nin restore edip günümüze ulaşmasını sağladığı mecmua, titiz bir araştırma ve inceleme sonucunda yayına hazırlandı. Tek nüshası Prof. Dr. Abdülbaki Baykara’nın özel koleksiyonunda bulunan bu önemli kaynak, günümüzde herkesin yararlanabileceği bir formatta okurlarla buluşuyor. Kitabı yayına hazırlayan Murat Serdar Saykal’a Kadir Turgut ve Gökhan Gökmen destek veriyor.
GÜFTELERİN SIRRI ORTAYA ÇIKIYOR
Mevlevi ayinleri, yapıları itibariyle Türk müziğinin en kompleks ve incelikli eserleri arasında yer alıyor. Ayin-i şeriflerin güfte kaynaklarına bakıldığında edebiyat tarihinin klasikleşmiş eserleri karşımıza çıkıyor. Sanat tarihimiz açısından müzik ve edebiyatın kesiştiği noktada ayrıcalıklı bir konuma sahip olan bu eserler, bilindiği üzere, asırlar boyunca meşk geleneği içerisinde nesilden nesile aktarılmış. Ayinlerin orijinal içeriklerine dair az sayıda yazılı kaynak mevcuttu. Ancak tarihsel süreç içerisinde alfabenin, nota sisteminin, müzik yazısının değişmesi sonucunda bu kaynaklardan istifade etmek oldukça zorlaşmış durumdaydı. En önemli otantik kaynakların tek nüsha olmaları da ayrı bir mânia teşkil etmiş ve orijinal vesikalardan yararlanmak neredeyse imkânsız hale gelmiş. Hazırlanan bu çalışmayla birlikte, Mevlevi ayinleri güftelerinin başta gelen yazılı kaynaklarından biri günümüz sanatçılarının ve araştırmacılarının istifade edebileceği tarzda ve herkesin ulaşabileceği şekilde yayımlanıyor.
ŞEYH GALİP’İN ‘AYİN-İ ŞERİF’İ NEŞREDİLİYOR
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Zeytinburnu Belediyesi’nce desteklenen ve İstanbul Üniversitesi tarafından yürütülen “Türk Müziği ve Edebiyatında Mevlevi Kültürü” projesi kapsamında gerçekleştirilen bilimsel araştırma-geliştirme faaliyetleri kapsamında “Mevlevi Âyinleri Mecmuası” kitabını hazırladıklarını belirten Murat Serdar Saykal, “Türk Müziği ve Edebiyatında Mevlevi Kültürü” projesinin başlıca gayelerinden biri, Mevlevi ayinlerinin otantik kaynakları niteliğindeki iki önemli mecmuayı günümüz alfabesi ve nota sistemine aktararak bilim insanları ile sanatçıların hizmetine sunmaktı. Bu amaç doğrultusunda Mevlevi müziği ustalar silsilesinin son büyük temsilcilerinden Neyzen Emin Dede’nin (Mehmet Emin Yazıcı) ayin-i şerifleri derleyerek tertip ettiği Hamparsum notalı mecmua, günümüzde kullanılan nota sistemine aktarıldı ve nota altındaki güftelerin basit transkripsiyonları yapıldı.” diyor.
Projeye esas teşkil eden diğer kaynağın ise Şeyh Galip tarafından tertip edilip daha sonra başka ustaların eklemeleriyle son şeklini alan mecmua olduğuna dikkat çeken Saykal, “Mevlevi Âyinleri Mecmuası” kitabı, Şeyh Galip‘in tertip ettiği mecmuadaki ayin-i şerif güftelerinin neşrini içermektedir.” ifadelerini kullanıyor.
